Jachty Niezwykłe: EUROS – smutna legenda

Po otrzymaniu informacji śmierci kpt. Aleksandra Kaszowskiego, przypomniałem sobie wiersz księdza Jana Twardowskiego: „Spieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą...” i naszła mnie refleksja, że oto zmarł jeden z ostatnich, którzy na pewno kochali ten już nieco zapomniany przez innych jacht – EUROSA.

Zbudowany na terenie bydgoskiego ZNTK (dziś – PESY) właśnie pod okiem kpt. Kaszowskiego w 1967 r. jacht był pierwszym z linii J-80 – stalowych dwumasztowych pełnomorskich joli, zaprojektowanym ok. 1964 r. przez inż. Henryka Kujawę i Józefa Szymańdę. Długi na 13,56 m, szeroki na 3,56 m, niósł do 190 m2 ożaglowania. Chrzest jachtu odbył się 15 lipca 1967 r. w Bydgoszczy, a w pierwszy rejs jacht pożeglował do Ustki. To na nim laureat wielu żeglarskich nagród odbywał słynne rejsy na Pentland Firth (1970), Horn (1973) czy Spitsbergen (1977), to na nim zaznał doli i niedoli samotnej żeglugi w rejsie Świnoujście – Skagen...

Dwa pierwsze sezony pływania dały sporo cennych praktycznych informacji o zaletach oraz wadach konstrukcji, co spowodowało wprowadzenie kilku znaczących poprawek i sprawiło, że następne jachty z tej serii – a było ich około 20 – zyskały opinię jednostek dzielnych, nadających się do żeglowania w trudnych rejonach (przypomnijmy choćby polarne rejsy „Mestwina” czy „Frei”).

Po latach żeglowania historię tego niezwykłego jachtu kończy pechowe wejście w dniu 12 sierpnia 1984 r. na kamienie przy głowicy falochronu wschodniego w ujściu Wisły Śmiałej i zatonięcie. Od tragedii nie uchronił go nawet patron – grecki bóg wiatru południowo-wschodniego, którego kult był rozpowszechniony wśród starogreckich żeglarzy i rolników. Przedstawiano go jako starszego mężczyznę z wielkimi skrzydłami u ramion. Ten opisywany tu przeze mnie „Euros” zawsze będzie wywoływał z mej pamięci twarz kpt. Aleksandra Kaszowskiego – człowieka, który przypiął temu jachtowi skrzydła z żagli...