Praktyczna meteorologia – Cumulonimbus i towarzysze
W poprzednim odcinku cyklu opisaliśmy Cumulonimbusa w jego czystej postaci. Jednak chmura ta przeważnie występuje z innymi, które w skrajnym przypadku mogą ją przysłonić powodując trudności w jej rozpoznawaniu.
Cumulonimbusy najczęściej występują na froncie chłodnym. Zanim do nas dotrze, znajdujemy się w masie ciepłego i wilgotnego powietrza. Jego ograniczona przejrzystość, lekkie zamglenie, powodować mogą, że zbliżająca się chmura z pewnej odległości jest słabo widoczna.
Zbliżająca się komórka burzowa z Cumulonimbusem powoduje zachwiania równowagi atmosfery na długo przed pojawieniem się frontu. Chmurą charakterystyczną dla takiego stanu rzeczy jest gatunek chmur Stratocumulus lenticularis. Powstają wtedy gładkie, podłużne chmury w kształcie soczewek.
Podobne chmury powstają gdy wilgotne powietrze przepływa nad wzgórzami.
Inną chmurą związaną z Cumulonimbusem jest chmura szelfowa zwana wałem szkwałowym przypominająca poprzecznym przekrojem poziomy klin. Występuje u podstawy chmury macierzystej. Na granicy burzowych frontów atmosferycznych oraz w superkomórkach zawsze na przedniej krawędzi burzy. W rejonie jej występowania zazwyczaj pojawiają się silne opady deszczu lub gradu i porywisty wiatr, szkwał.
Comulonimbus często zwieńczony jest tzw. kowadłem. W klasyfikacji chmur używa się nazwy incus na oznaczenie kowadła. Kowadło jest związane z procesem ruchów wstępujących powietrza, które transportują wilgoć i skraplając się tworzą chmury. Ruch wstępujący jest osłabiany w górnych warstwach atmosfery przez bardziej stabilną atmosferę oraz przez odcięcie od źródła ciepła. Powoduje to poziome rozprzestrzenianie się powietrza i chmury, Kowadło chmurowe jest oznaką nadchodzącej burzy i związanym z nią prądem zstępującym powietrza (co powoduje porywiste wiatry).
Często Cumulonimbusa można spotkać przesłoniętego Nimbostratusami. Zdarza się tak w przypadku tzw. frontu okluzji, gdy front chłodny dogania ciepły.
To już ostatni odcinek naszego cyklu o chmurach. Warto przypomnieć, o jakich rodzajach chmur już napisaliśmy. To wiedza, którą każdy żeglarz raz na jakiś czas powinien odświeżyć!
Odc. 1. CIRRUSY
Odc. 2. CIRROSTRATUS
Odc. 3. CIRROCUMULUS
Odc. 4. Chmury piętra średniego (ALTOSTRATUS, ALTOCUMULUS)
Odc. 5. NIMBOSTRATUS
Odc. 6. STRATOCUMULUS
Odc. 7. STRATUS
Odc. 8. CUMULUS
Odc. 9. CUMULONIMBUS
Odc. 10. CUMULONIMBUS I TOWARZYSZE
