Praktyczna meteorologia: Cumulus
Kolejna część cyklu "Praktyczna meteorologia - chmury" i kolejna wiedza, którą prędzej lub później przyda się każdemu żeglarzowi. Tym razem czas poznać CUMULUSY. Dla żeglarzy Cumulusy na niebie to wspaniała żegluga w umiarkowanych wiatrach.
Do tej pory przeglądaliśmy chmury warstwowe piętra wysokiego, średniego i niskiego. Wiecie już, jaką zmianę pogody zwiastują cirrusy i cirrostratusy oraz czy uciekać do tawerny, gdy na niebie rozpacie nimbostratusa. Ich warstwowa budowa pochodziła z niezbyt wysokiej aktywności mas powietrza – małej konwekcji.
Przy sporej konwekcji wilgotnego i ciepłego powietrza tworzą się chmury kłębiaste, których wysokość jest na tyle duża, że nie możemy mówić o chmurach warstwowych. Są to Cumulusy i ich bardzo niebezpieczni kuzyni Cumulonimbusy. Chmury kłębiaste powstają wskutek prądów wstępujących związanych z napływem zimnego powietrza pod cieplejsze, jak to jest w przypadku chmur frontalnych, albo na skutek wznoszenia się termali (bąbli) ciepłego powietrza, jak to jest nad wyspami w strefie międzyzwrotnikowej lub w ciepły słoneczny dzień. Ciepłe powietrze wznosi się pionowo, po czym ulega ochłodzeniu, co prowadzi do kondensacji pary wodnej, a szereg takich termali tworzy charakterystyczne wybrzuszenia w strukturze cumulusa.
Dolna część chmury, na poziomie kondensacji jest czasami szara, ale kolor chmury cumulus nie zależy od jej specyficznych własności na danych poziomie, ale jest wynikiem położenia obserwatora w stosunku do słońca i od jej grubości. Ta dolna część chmury znajduje się na wysokości 600 – 2500 m i jest praktycznie płaska. Cumulusy są więc rodzajem chmur powstających w piętrze niskim troposfery. Bardziej wypiętrzonym chmurom kłębiastym towarzyszą niewielkie opady deszczu. Chmury te potrafią szybko się przekształcać, a typowy czas życia małego cumulusa trwa 10-30 minut.
W średnich szerokościach geograficznych, takich, jak Polska, chmury Cumulus są zazwyczaj związane ze słabym wymuszaniem frontalnym lub z efektami termicznymi.
Pogodne niebo z dużą ilością rozwiniętych Cumulusów to ulubiona pogoda szybowników ze względu na silne prądy wstępujące wewnątrz chmur. Znaczna ilość Cumulusów umożliwia wykonywanie długich przelotów techniką "od chmury do chmury". Dla żeglarzy Cumulusy na niebie to wspaniała żegluga w umiarkowanych wiatrach.
