Jak wykorzystać siłę i kierunek wiatru?
Gdy pierwszy raz znalazłem się na jachcie, nie mogłem zrozumieć, jak płynąć nim tam, gdzie chcę. Jednak wkrótce udało mi się to. Wielu w ten sposób zaczyna swą wodniacką przygodę – na wyczucie. Przedstawiamy informacje, które pomogą ci nauczyć się, jak płynąć żaglówką, wykorzystując tylko siłę i kierunek wiatru – bez silnika, wioseł i odpychania się od wody.
Kierunek wiatru najważniejszy
Na jachcie żaglowym nie trzeba dmuchać w żagiel, żeby nim popłynąć. Nie warto nawet tego próbować, to i tak nic nie da! Aby żaglówka mogła się poruszać, potrzebny jest przede wszystkim wiatr. Skąd wieje i w jaki sposób napędza jacht? Wiatr niemal zawsze się przemieszcza. Robi to czasem szybciej, a czasem wolniej, niekiedy wcale. Ty wtedy czujesz na twarzy i ciele odpowiednio wiatr mocny, średni i bardzo słaby. Doskonale wiesz, że wiatru nie widać. Widać za to jego działanie: przechylające się i szumiące drzewa, powiewające flagi, a na ciele poruszające się włosy i wreszcie, czasami, chłód. Te obserwacje i odczucia pozwalają zorientować się dość dokładnie, skąd wieje wiatr. Informuje o tym także wimpel, proporzec na szczycie masztu.
Z wiatrem i pod wiatr – jak żeglować, gdy zmienia się kierunek wiatru
No dobrze, wiesz już jaki jest kierunek wiatru, który wytwarza na żaglu siłę poruszającą jachtem. Umówmy się, że wiatr będziemy na naszych rysunkach oznaczać strzałkami. Gdybyś się więc znalazł teraz na wodzie, na pewno potrafiłbyś żeglować z wiatrem wiejącym w plecy. Wystarczyłoby po prostu, żebyś ustawił żagiel poprzecznie do kadłuba i jednocześnie do wiatru. W ten sposób jednak dopłyniesz jedynie tam, gdzie zagoni cię wiatr. Tymczasem jachty mogą żeglować inaczej niż tylko z wiatrem!
Inny kierunek wiatru – inny kurs
Łopot
Stojąc pod wiatr, nie popłyniesz. Żagiel łopocze, a jacht dryfuje i nie ma sterowności. Żeby płynąć, musisz zmienić kurs na inny.
Bajdewind
To jedyny kurs, którym możesz płynąć w pewnym stopniu pod wiatr. Bom z żaglem zebrane do środka, kadłub ustawiony pod skosem do wiatru.
Półwiatr
Jest to kurs pod kątem prostym do wiatru (czyli mówiąc prościej – w poprzek). Ustaw kadłub burtą do wiatru i poluzuj szoty względem bajdewindu.
Baksztag
To kurs trochę z wiatrem, a trochę pod pewnym do niego kątem. Żagiel mocno poluzowany, ale też zebrany mocniej niż na fordewindzie.
Fordewind
To kurs z wiatrem. Jacht płynie rufą do wiatru, a bom z żaglem ustawione są pod kątem prostym do kadłuba. Na tym etapie żagla dalej się już nie luzuje!