Wyprawa OdySea Władysława Wagnera
Wyprawa OdySea: Pomysł wyprawy dookoła świata zrodził się latem 2012 roku. Rok ten ogłoszony był Rokiem Władysława Wagnera. Jednym z przedsięwzięć związanych z tą postacią był Rejs Podług Słońca i Gwiazd – symboliczny rejs dookoła Bałtyku. Ostatni etap prowadził z Great Yarmouth do Gdyni. Miał on symbolicznie zakończyć pętlę wokółziemską Wagnera i jego Zjaw – doprowadzić kolejną Zjawę z powrotem do Gdyni. Już wtedy, razem ze Zbyszkiem Turkiewiczem, jednym z organizatorów Roku Wagnera, rozmawialiśmy że zainteresowanie Wagnerem jest bardzo duże, tak za granicą, jak i w Polsce. Zaczęliśmy powoli marzyć o dalekich rejsach.
W marcu okazało się, że za rejs z Great Yarmouth załoga Zjawy IV została uhonorowana Nagrodą Prezydenta Gdańska „Bursztynowa Róża Wiatrów” przyznaną w ramach odznaczeń za Rejs Roku. Uznanie wysokich autorytetów żeglarstwa, a także duże zainteresowanie środowisk harcerskich i żeglarskich jeszcze bardziej utwierdziło nas w przekonaniu, że trzeba działać w kierunku, aby jacht o imieniu Zjawa po raz drugi wykonał pętlę dookoła świata.
Niestety realia finansowe spowodowały, że zostaliśmy zmuszeni zrewidowac naszą trasę. Po wyprawie Władka Wagnera dookoła Bałtyku, zdecydowaliśmy się na wyprawę dookoła Atlantyku.
Rejs śladami Władka Wagnera to wyprawa mająca na celu popularyzację znajomości historii o pierwszym Polaku, który opłynął świat dookoła. Trasa podróży została starannie opracowana – celem było umieszczenie na niej jak największej ilości portów, które kiedyś odwiedził Wagner.
Wyprawę zaczniemy 15 sierpnia 2015 roku w Gdyni. Porcie, z którego wyruszył Wagner. Popłyniemy na karaibt, odwiedzimy tablicę jego pamięcia na Brytyjskich Wyspach Dziewiczych. Potem popłyniemy do Stanów Zjednoczonych, odwiedzimy Polaków mieszkających w Chicago i Toronto. Ten etap wyprawy zaplanowaliśmy do Toronto. Co potem?
Podobnie jak Wagner nie planował kiedy zakończy swą odyseę, tak my nie wiemy gdzie i kiedy zakończy się nasza wyprawa.
Zjawa IV
Zjawa IV to jacht żaglowy należący do ZHP. Jej poprzedniczkami były Zjawa I, II oraz III na których harcerz Władysław Wagner opłynął dookoła świat. Władysław Wagner był pierwszym polakiem który tego dokonał.
Historia
Zjawa IV powstała z dawnego polskiego żaglowego kutra ratowniczego "Szkwał". Kadłub został zbudowany w Szwecji w 1949 roku. W latach 1950-1975 służył jako kuter ratowniczy w Polskim Ratownictwie Okrętowym. Po przekazaniu jachtu do ZHP został przebudowany na jednostkę szkoleniowo – stażową. Przy przebudowie konstrukcja kadłuba została niezmieniona, wykonano przebudowę wnętrza, podwyższono maszty. W 1983 jacht przemianowano na „Zjawa IV”.
Dane techniczne
Długość: 18,70m
Szerokość: 5,64m
Zanurzenie: 2,00m
Typ ożaglowania: kecz bermudzki
Powierzchnia ożaglowania: 162m2
Port macierzysty: Gdynia
Rok budowy: 1949
Opis jachtu
Kadłub Zjawy IV ma 19 m długości, wykonany jest z drewna dębowego. Jako iż jacht ten wcześniej służył w Polskim Ratownictwie Okrętowym musiał on spełniać rygorystyczne wymagania techniczne. W związku z tym kadłub jest wykonany tak aby umożliwić żeglugę w warunkach ekstremalnych (sztormowych) kosztem szybkości jachtu.
Zjawa IV posiada dwa maszty. Podstawowym ożaglowaniem są: kliwer, fok, grot oraz bezan. Jacht wyposażony jest w budowany silnik. Jacht przystosowany jest do żeglugi 15 osób (wyposażony jest w tratwę ratunkową, pasy ratunkowe, szelki dla załogi). Na jachcie znajdują się urządzenia, do komunikacji międzystatkowej jak i ze stacjami nadbrzeżnymi, zgodne z wymogami ogólnoświatowego systemu bezpieczeństwa i alarmowania.
Na jachcie znajdują się poniższe pomieszczenia:
dwie kabiny dziobowe (mieszczące po trzy koje każda)
djedna kabina rufowa (6 koi)
dwie koje w kabinie kapitańskiej
mesa (część jadalna)
kambuz (kuchnia)
kingston (toaleta z prysznicem i umywalką)
maszynownia
pomieszczenie nawigacyjne
Rejsy
Zjawa IV jako jacht ZHP odbyła wiele rejsów, w tym:
wyprawa nad Morze Czarne
2001 – rejs na Spitsbergen ( III Nagroda za Rejs Roku)
2003-2004 – rejs na Antarktydę (III Nagroda za Rejs Roku)
2005 – rejs do Zatoki Hudsona
2012 – Rejs Dookoła Bałtyku, w tym symboliczny rejs Great Yarmouth – Gdynia (Nagroda Prezydenta Miasta Gdańsk „Bursztynowa Róża Wiatrów”)
Na co dzień w sezonie letnim „Zjawa IV” regularnie pływa w rejsach Bałtyckich. Zjawa IV jest stałym bywalcem takich imprez jak: Tall Ships’ Races, Baltic Sail w Gdańsku, czy Zlot Oldtimerów w Szczecinie.
Władysław Wagner
Władysław Wagner urodził się w okolicach Radomia. Kiedy w roku 1927 jego rodzice przeprowadzili się do Gdyni wstąpił do morskiej drużyny harcerskiej im. Jana III Sobieskiego. W 1929 roku ukończył kurs żeglarski. W roku 1931 znalazł w pobliżu portu zagrzebany wrak łodzi rybackiej. Od tej pory myślał o wyprawie dookoła świata. Wraz z kolegą Rudolfem Korniowskim przeprowadził remont kadłuba, postawił maszt, założył takielunek i ożaglowanie, a 19 marca 1932 r. jacht Zjawa został zwodowany.
Rejs dookoła świata rozpoczął się w piątek 8 lipca 1932 roku. Pożegnanie było krótkie, bowiem Wagner i Korniowski zapewnili przyjaciół i bliskich, że chodzi o wakacyjny rejs po Bałtyku.
Obaj żeglarze zamierzali opłynąć Bornholm i dotrzeć do Zelandii, ale ręczna busola, stanowiąca całe ich wyposażenie nawigacyjne, zawiodła i dotarli do wybrzeży Olandii, 200 km na północ od Bornholmu. Zdecydowali się więc trzymać linii brzegowej i tak dotarli wkrótce do Kopenhagi i Göteborga, gdzie naprawiono pęknięty bom, dobudowano bukszpryt i zwiększono powierzchnię żagli.
Teraz, w trudnych jesiennych warunkach pogodowych, kierując się przez Morze Północne, kanał La Manche i wzdłuż brzegów Zatoki Biskajskiej Zjawa zawinęła do Lizbony, a w styczniu 1933 roku do Casablanki. Po pokonaniu Atlantyku 3 czerwca przybił do portu Belém, gdzie zszedł z pokładu Korniowski, a 4 lutego 1934 roku Wagner wodował nowąZjawę II. W grudniu, holowany przez Dar Pomorza pokonał Kanał Panamski.
Po utracie Zjawy II, którą – jak się okazało w Suva w archipelagu Fidżi – stoczyły świdraki, udał się statkiem handlowym do Australii serdecznie witany przez tamtejszą Polonię. W Sydney spędził kilka miesięcy, ale gdy okazało się, że ceny jachtów w Australii są za wysokie, zawrócił do Ekwadoru, gdzie w stoczni w Guayaquil zbudował, według własnego projektu, Zjawę III.
W lipcu 1937 roku wyruszył w dalszą drogę przez Polinezję Francuską, Australię i Dżakartę, gdzie otrzymał patent kapitański wydany przez Polski Związek Żeglarski. We wrześniu 1937 roku, podczas pobytu na Bora-Bora, spotkał się z francuskim żeglarzem-samotnikiem, który okrążył Ziemię – Alainem Gerbaultem.
4 lipca 1939 roku. o godzinie 16.20 jacht przeciął trawers portugalskiego przylądka Faro, (który na Zjawie I mijał 4 stycznia 1933 r.) po sześciu i pół roku okrążając Ziemię. Tak zakończyła się przerywana przeciwnościami losu i chorobą podróż żeglarza, który jako pierwszy Polak opłynął kulę ziemską.
Wagner nigdy nie powrócił do Gdyni. Co prawda chciał wypłynąć z Great Yarmouth, gdzie wcześniej zakończył swój rejs, jednak w tym czasie w Polsce trwały już działania wojenne i Konsul RP odradził dalszą podróż. W czasie II wojny światowej służył w marynarce wojennej. Po wojnie pozostał na emigracji. Był rybakiem, a następnie prowadził na Portoryko własną stocznię (od 1959). Potem (1969) zamieszkał na Florydzie.
