15 lat Programu Edukacji Morskiej w Szczecinie

Szczeciński Program Edukacji Morskiej funkcjonuje z sukcesami już od piętnastu lat! W tym roku wypada więc mały jubileusz tej godnej naśladowania działalności, która znalazła uznanie także u członków jury Nagrody im. Teligi. Oto kilka słów podsumowania Programu nominowanego do tego prestiżowego wyróżnienia, napisane przez jednego z jego realizatorów – Wiesława Seidlera:

SZCZECIŃSKI PROGRAM EDUKACJI WODNEJ I ŻEGLARSKIEJ
„MORZE PRZYGODY - Z WIATREM W ŻAGLACH"

Unikatowy program edukacyjny Miasta Szczecin

Nasz wyjątkowy miejski program edukacyjny był i jest jedynym w skali kraju tak dużym „morskim" przedsięwzięciem edukacyjno-wychowawczym, przyjętym do realizacji w 1995 r. Obecnie prowadzony jest jako zadanie własne Wydz. Oświaty, pod merytoryczną opieką dyrektora Wydziału Oświaty UM Elżbiety Masojć, a realizatorem całości jest miejska placówka oświatowa - Pałac Młodzieży - PPCE, do końca 2008 r. dysponująca własną miejską bazą żeglarską nad jeziorem Dąbie (od początku 2009 r. przekształconą w odrębną placówkę oświatową - Euroregionalne Centrum Edukacji Wodnej i Żeglarskiej - w skrócie: Centrum Żeglarskie - CŻ, dysponujące flotyllą kilkudziesięciu jednostek szkoleniowych -sportowych i turystycznych, w tym łodziami, kajakami i jachtami, także pełnomorskimi). Inicjatorem i koordynatorem Programu - od początku - jest Wiesław Seidler, wcześniej wieloletni nauczyciel akademicki Akademii Morskiej, a obecnie Pałacu Młodzieży. Ze strony Urzędu Miasta realizację Programu najdłużej nadzoruje Grzegorz Janowski, inspektor Wydziału Oświaty.

Program skupia stale ok. 50 Szkolnych Kół Edukacji Morskiej (SKEM), działających przy szczecińskich placówkach oświatowych wszystkich typów, od przedszkoli
i szkół podstawowych, poprzez gimnazja i szkoły średnie, po placówki specjalne i młodzieżowe kluby żeglarskie, i kilka kół z terenu naszego województwa. Corocznie do tysiąca chłopców i dziewcząt, w wieku 6-18 lat, przeżywa dzięki Programowi - najczęściej pierwszy raz w życiu - wodniacką lub morską przygodę, od rejsów po porcie, potem szkolenia żeglarskie na jeziorze Dąbie (w Centrum Żeglarskim), po rejsy morskie. Dla zaawansowanych laureatów Programu, głównie uczniów szkół średnich, są dłuższe rejsy
i wyprawy na jachtach CŻ i na żaglowcach, od Bałtyku po Morze Północne, m.in. z udziałem w międzynarodowych regatach The Tall Ships' Races, w których od 2004 roku
z powodzeniem startuje i zwycięża „Dar Szczecina", potem także „Magnolia" i „Zryw". Szczególnie oklaskiwane były młode załogi „Daru Szczecina" i „Magnolii" podczas finału TSR'2007 w Szczecinie, a regaty i zloty żaglowców w ogóle zagościły u nas m.in. dzięki Programowi...

Rejsy morskie i warsztaty „ABC Żeglarstwa" są wyróżnieniem dla najlepszych uczniów i nauczycieli, na co trzeba „zapracować" w lądowej - szkolnej i międzyszkolnej -części Programu, poprzez sesje i konkursy wiedzy o morzu, piosenki żeglarskiej, plastyczne, literackie, sceniczne i fotograficzne, związane z morskością Szczecina i regionu. Materiały szkoleniowe z sesji międzyszkolnych wydawane są jako własne „Zeszyty Edukacji Morskiej", wraz z innymi pomocami - prezentacjami multimedialnymi, autorskimi nagraniami szant, itp.

Główną bazą szkoleniowa dla uczestników Programu jest miejskie Centrum Żeglarskie, przy czym zakres szkoleń jest dwustopniowy, dla początkujących i zaawansowanych uczestników Programu, uczniów i nauczycieli. Program może być więc realizowany w każdej placówce oświatowej, poprzez dowolne formy popularyzujące wychowanie wodne i morskie, jak konkursy, sesje, szkolenia praktyczne i rejsy, jak i inne formy pracy pozalekcyjnej i pozaszkolnej.

Szczegółowy zakres rzeczowy Programu obejmuje cykliczną organizację:
- międzyszkolnych seminariów i konferencji, dla uczniów i nauczycieli, o tematyce związanej z edukacją wodną, żeglarską i szczecińską;
- warsztatów programowych, z zakresu podstaw wiedzy o żeglarstwie i morzu („ABC Żeglarskiego"), z wykorzystaniem walorów szkoleniowo-żeglarskich jez. Dąbie i Odry;
- konkursów tematycznych - wiedzy morskiej, plastycznych, literackich, fotograficznych, scenicznych, piosenki żeglarskiej, itp., promujących edukację morską i żeglarską; corocznie jest to łącznie do 20 konkursów różnego rodzaju;
- programowych sesji popularno-naukowych o tematyce morskiej, w tym historii i tradycjach żeglarstwa, szczególnie szczecińskiego, a także „morskiego" Szczecina;
- innych imprez międzyszkolnych i szkolnych, promujących i wspomagających edukację morską i żeglarską;
- szkolenia i doskonalenia uczniów i nauczycieli w zakresie edukacji morskiej, w tym: odczyty, prelekcje i spotkania w szkołach, a także w Pracowni Edukacji Morskiej w Pałacu Młodzieży, na temat gospodarki morskiej Szczecina i Pomorza Zachodniego, żeglarstwa i turystyki morskiej, oraz publikowanie materiałów z sesji i konkursów, w serii „Zeszytów Edukacji Morskiej";
- prowadzenie własnego programu nauki szant - (piosenki żeglarskiej), dla SKEM;
- wspomaganie szkolnych i międzyszkolnych festiwali piosenki morskiej;
- szkolenia wodniacko-żeglarskiego i rejsów szkoleniowych uczniów i nauczycieli, laureatów Programu, w tym:
- rejsów po porcie, dla dzieci młodszych, na statku wycieczkowym;
- podstawowego szkolenia wodniacko-żeglarskiego („ABC Żeglarstwa"), w Centrum Żeglarskim, do 20-30 godz. zajęć rocznie, w tym całoroczne zajęcia świetlicowo-teoretyczne, i zajęcia praktyczne, na wodzie;
- szkolenia w zakresie bezpieczeństwa na wodzie;
- dodatkowych zajęć dla uczniów z SKEM, w ramach miejskiego Programu „Powszechnej nauki pływania";
- wspierania i organizowania szkolenia żeglarskiego uczniów i nauczycieli (teoria i praktyka), zakończonego uzyskiwaniem uprawnień żeglarskich;
- szkolenia i rejsów dla zaawansowanych, na jachtach CŻ i na żaglowcach, w tym rejsy po jez. Dąbie i Zalewie Szczecińskim, a także rejsy pełnomorskie, po Bałtyku i Atlantyku, z corocznym udziałem w międzynarodowych regatach The Tall Ships Races, w reprezentacji miasta Szczecin;
- konkursu i rejsów Szczecińskiej Szkoły Pod Żaglami;
- przedsięwzięć promujących morski Szczecin i ideę „Floating Garden" - rejsów, festiwali szant, konkursów, itp., w tym głównie prezentacji Programu podczas imprez miejskich na Wałach Chrobrego (jak „Piknik nad Odrą", Dni Morza, Jesienne Prezentacje Morskie, targi żeglarskie, itp.).

Corocznie w rejsach morskich mamy uczniów wyróżniających się chęcią pogłębienia wiedzy żeglarskiej, przeżycia przygody na morzu, poznania świata. Takie rejsy i wyprawy to dobra szkoła życia, dobra lekcja morza, dobry „kurs przygotowawczy" do dalszej kariery morskiej, m.in. do ewentualnych późniejszych studiów w Akademii Morskiej, czy na morskich kierunkach innych uczelni.

Obsługę organizacyjno-administracyjną Programu zapewnia Pałac Młodzieży, z Pracownią Edukacji Morskiej. Program realizowany jest w oparciu o dotychczasowe 15-letnie doświadczenia i wzorce, ale równocześnie jest corocznie modyfikowany i wzbogacany o nowe przedsięwzięcia i pomysły. Tak np. w roku szkolnym 2009/2010 wdrożone zostały cieszące się dużym powodzeniem warsztaty wokalne - Program nauki szant, a inną nowością i ofertą szkoleniową dla SKEM jest bezpłatna nauka pływania, szkolenia w zakresie ratownictwa na wodzie, i zajęcia z podstaw wiedzy o morzu. Wszystkie te różnorodne formy zajęć szkoleniowo-praktycznych realizowane są głównie w oparciu o bazę szkoleniową wspomnianego miejskiego Centrum Żeglarskiego, i o nowo utworzoną i wyposażoną Pracownię Edukacji Morskiej w Pałacu Młodzieży, a także poszczególnych placówek oświatowych. Tak więc nasz Program - tak szeroko rozumiany i prowadzony - jest atrakcyjną dla uczniów, młodzieży i nauczycieli pozalekcyjną ścieżką dydaktyczno-szkoleniową, o dużych walorach wychowawczych, otwartą dla wszystkich typów szczecińskich i zachodniopomorskich placówek oświatowych. Jest ciągiem działań dydaktyczno-wychowawczych - Od przedszkolaka do studenta, od malucha do żeglarza i marynarza... Aktualnie wiodącymi hasłami Programu jest idea morskości Szczecina i „Floating Garden", obok 65-lcia polskiego żeglarstwa w Szczecinie i na Pomorzu Zachodnim.

Program realizowany jest przy stałym nadzorze merytoryczno-finansowym Wydziału Oświaty UM, i przy współpracy z Centrum Żeglarskim i Biurem ds. Morskich, szczególnie w zakresie corocznego udziału młodzieżowej reprezentacji Szczecina i Pomorza Zachodniego w regatach The Tall Ships Races, których głównym sponsorem - w latach 2010-2013, jest miasto Szczecin, z ich ponownym finałem w naszym mieście w 2013 roku. Zapraszamy do współpracy...

*****
Szczegółowe informacje: Wiesław Seidler, Pracownia Edukacji Morskiej, Pałac Młodzieży, al. Piastów 7, 70-327 Szczecin, tel. (91) 422-52-61, wew. 34, lub (508) 180-035.
www.palac.szczecin.pl (edukacja morska) e-mail: [email protected]