W Sandomierzu odbyła się II Gala Orderu Rzeki Wisły

W Sandomierzu odbyła się II Gala Orderu Rzeki Wisły. W tym roku Kawalerem Orderu został Jarosław Kałuża, organizator wiślanych Flisów Królewskich z Krakowa.

Kulminacyjnym punktem gali było wręczenie - Orderu Rzeki Wisły, który podczas sobotniej uroczystości w Sali Rycerskiej Zamku Królewskiego otrzymał Jarosław Kałuża. To wiślany żeglarz z Krakowa, twórca Królewskiego Flisu na Wiśle i główny pomysłodawca Roku Rzeki Wisły 2017. Decyzja kapituły była jednogłośna. 

Podczas gali podsumowano kolejny rok na rzece Wiśle. Obfitował on w wiele niezwykłych wydarzeń związanych z Królową Polskich Rzek, najczęściej w kontekście Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości przez Polskę.

Order Rzeki Wisły – honorowe odznaczenie dla osoby najbardziej zasłużonej dla odtwarzania, rozwoju i popularyzacji tradycji flisackich i szkutniczych w Polsce –  wręczony został po raz pierwszy w lutym 2018 roku w Sali Rycerskiej Zamku Królewskiego w Sandomierzu. Uhonorowany został nim wtedy Zbigniew Gąsowski, założyciel i wieloletni prezes Stowarzyszenia „Loara-Wisła”.

Inicjatorem ustanowienia Orderu jest środowisko kultywujące tradycje szkutnictwa i żeglugi po Wiśle tradycyjnymi łodziami drewnianymi. Idea imprezy odwołuje się do dawnych dorocznych spotkań zawodowych cechów rzemieślniczych i kupieckich, głównie flisackich i szkutniczych, mających na celu podsumowanie sezonu spławnego i wspólne zaplanowanie kolejnego. Order wręczany corocznie, przyznaje kapituła pod przewodnictwem pomysłodawcy odznaczenia, retmana flisackiego, nauczyciela i popularyzatora polskich tradycji wodniackich Mieczysława Łabęckiego.

Uroczysta Gala Orderu Rzeki Wisły, podczas której wręczono odznaczenie, była okazją do pierwszego w 2019 roku spotkania środowiska pasjonatów rzeki Wisły. W ramach wydarzenia nastąpiło podsumowanie kolejnego, niezwykłego roku wiślanego ale przede wszystkim odbyły się spotkania i panele dyskusyjne poświęcone rzece Wiśle oraz tradycyjnemu szkutnictwu wiślanemu. Miejsce i czas wydarzenia powoduje, iż sandomierska Gala Orderu Rzeki Wisły wpisuje się na stałe w kalendarz najważniejszych ogólnopolskich imprez związanych z Wisłą. Właśnie dlatego udział w tej imprezie jest tak ważny dla ludzi i instytucji związanych z odbudową i rozwojem szkutnictwa oraz flisactwa oraz wszystkich zainteresowanych w prawidłowym zagospodarowaniu zasobów polskich rzek z Wisłą na czele.

Tegoroczna edycja Gali obfitowała w szereg unikatowych i pionierskich wydarzeń. Na szczególną uwagę zasługiwały panele szkutnicze, którymi rozpoczęła się oficjalnie II Gala Orderu Rzeki Wisły. W sandomierskim Ratuszu każdy zainteresowany tradycjami rzemieślniczymi, również tymi, związanymi z ginącymi zawodami, mógł pozyskać pomoc w kultywowaniu kilku z nich.

W trakcie uroczystości wręczenia Orderu Rzeki Wisły byliśmy również świadkami pierwszego w historii wyróżnienia do którego pretendują wyłącznie szkutnicy ludowi z naszego kraju. Mistrz Szkutnictwa Tradycyjnego – to tytuł przyznawany wyłącznie przez armatorów i użytkowników tradycyjnych łodzi rzecznych.

Bezpośrednio po Gali byliśmy świadkami otwarcia wernisażu niezwykłych fotografii wiślanych autorstwa Jacka Marczewskiego czyli wystawy zatytułowanej „Powidoki wiślane szypra Kałuży” prezentująca 40 poetyckich obrazów Wisły i ludzi rzeki. W 2019 r. będzie można ją obejrzeć w kilkunastu nadwiślańskich miastach i miejscowościach oraz w Orleanie na Festiwalu Loary, największym europejskim festiwalu tradycyjnych łodzi i statków rzecznych.

Spore emocje budził niedzielny panel, który nosił tytuł „Przyszłość Wisły, Wisła przyszłości”. Spotkanie miało na celu przedstawienie kompendium wiedzy na temat współczesnej Wisły, pomysłów na nią i ich realizacji.

Również w niedzielę, wszyscy uczestnicy mogli wziąć udział w premierze ścieżki turystycznej pt. „Wiślanym szlakiem po Sandomierzu”. Nie każdy wie jakie historie wiślane opowiadają nam poszczególne zabytki Sandomierza. Wielu z tych, którym historia prastarego grodu nie jest obca, było zaskoczonych ciekawostkami związanymi czy to z historią ratownictwa wodnego, czy flisactwem i związanym z nim kupiectwem.

 Ważnym ogólnopolskim akcentem imprezy było oficjalne ogłoszenie laureata Nagrody Przyjaznego Brzegu - prestiżowego wyróżnienia przyznawanego przez Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, we współdziałaniu z Polskim Związkiem Żeglarskim  pod patronatem honorowym Ministra Sportu i Turystyki, Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Prezesa Polskiej Organizacji Turystycznej oraz Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. W tym roku ten szczególny zaszczyt przypadł m.in. sandomierzaninowi Grzegorzowi Świtalskiemu, aktywiście wiślanemu, który od ponad dwudziestu lat zajmuje się, w sposób wielowątkowy, popularyzacją rzeki Wisły. Jest muzykiem, autorem ważnych pieśni wiślanych, folklorystą oraz armatorem łodzi - dubasa „Sandomierki”, na której realizuje żywe lekcje historii, spacery wiślane oraz dalsze wyprawy flisackie. Jest również organizatorem oraz jednym z inicjatorów Gali Orderu Rzeki Wisły.

W ramach dodatkowych atrakcji zaproponowano kolejne spotkanie z „Szamanem z Rzeki”. Była to autorska prezentacja opowiadań połączona z czytaniem wybranych fragmentów oraz twórczą improwizacją w zakresie opowiadania bajek. 

Dla środowiska Górnej Wisły, Sandomierza i Ziemi Sandomierskiej Gala stanowiła przyczynek do poszerzenia szczytnej, lokalnej działalności związanej z Wisłą i wypromowania regionu w całej Polsce jako „kolebki wiślanego wodniactwa, szkutnictwa i flisactwa”. Gala była też chlubnym uzupełnieniem inicjatyw partnerstwa „Napędzani Wisłą”, w tym takich akcji jak: wiosenne i jesienne sprzątanie Wisły, wyprawy warszawskie i udział w obchodach Godziny „W”, organizacja Rejsów Niepodległości (11 listopada) oraz innych pionierskich wydarzeń takich jak „Dookoła Wody Festival”, czy rejsy edukacyjne „Sandomierką” - unikatową łodzią historyczną typu dubas.