Co oznacza strefa Schengen dla żeglarzy?
Od grudnia 2007 roku Polska jest w strefie Schengen. Ponieważ wielu polskich żeglarzy nadal pyta o sposoby i warunki przekraczania granicy morskiej z państwami tej sterfy, warto zapoznać przypomnieć podstawowe zasady.
Przy przekraczaniu granicy morskiej osoby przebywające na pokładzie pływających jednostek rekreacyjnych przypływających z lub kierujących się do portu znajdującego się w państwie strefy Schengen nie podlegają kontroli granicznej i mogą wchodzić do portu, który nie jest przejściem granicznym. Poza tym w uzasadnionych przypadkach, a także w przypadku prowadzenia żeglugi w rejonie linii brzegowej państwa trzeciego (np. z Federacją Rosyjską), jednostki takie mogą zostać poddane kontroli granicznej. Może być również prowadzona kontrola wyrywkowa.
Należy zawsze mieć przy sobie dokument uprawniający do przekroczenia granicy państwowej, tzn. dowód osobisty lub paszport. Dotyczy to także dzieci. Legitymacja uczniowska, studencka, prawo jazdy itp. nie są takimi dokumentami.
Zwolnienia od kontroli granicznej nie obejmują oczywiście ruchu jednostek sportowo-żeglarskich, które przypływają z lub kierują się do portów znajdujących się na terytorium państw trzecich, w tym również Wielkiej Brytanii i Irlandii. Załoga i pasażerowie takich rejsów podlegają obligatoryjnej odprawie granicznej, która jest dokonywana na przejściach granicznych. W wyjątkowych sytuacjach kontrola może być przeprowadzona poza obszarem przejść granicznych.
Przez sytuacje wyjątkowe rozumie się siłę wyższą lub inne niebezpieczeństwo, udzielanie pomocy ludziom, statkom morskim lub powietrznym znajdującym się w niebezpieczeństwie. W takim przypadku i potrzebie wpłynięcia jednostki z państwa trzeciego do portu, w którym nie ma przejścia granicznego kapitan jednostki jest zobowiązany bezwzględnie zgłosić się do władz portowych celem uzyskania zezwolenia na wpłynięcie do deklarowanego portu. Administracja morska informuje Straż Graniczną o takim zdarzeniu. Załoga jednostki do czasu przybycia Straży Granicznej przebywa na pokładzie jednostki gotowa do odprawy granicznej.
Niezależnie od powyższego każdorazowe wypłynięcie i wpłynięcie z/do portu jednostek pływających podlega wyprzedzającemu zgłoszeniu administracji morskiej. Forma odprawy granicznej załogi i pasażerów wymienionych jednostek jest uzależniona od obywatelstwa poszczególnych osób. Obywatele UE, Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Islandii, Norwegii, Lichtensteinu) i Szwajcarii są objęci kontrolą minimalną, polegającą na ustaleniu ich tożsamości na podstawie okazanych dokumentów podróży. Wobec obywateli państw non Schengen przeprowadzana jest kontrola szczegółowa ze wszystkimi obwarowaniami. Bez względu na charakter rejsu (Schengen, non Schengen, ruch krajowy) określone jednostki sportowo-żeglarskie mogą zostać poddane kontroli w zakresie ustalenia, czy prowadzona przez nie działalność jest zgodna z obowiązującymi przepisami.
