Najsłynniejszy Kaphornowiec, kpt. Robert Hilgendorf patronem Przystani Żeglarskiej w Stepnicy
W mieście i gminie Stepnica nastąpiło wiele imponujących zmian. Rozbudowano Port Handlowy, Rybacki i Przystań Żeglarską na Kanale Młyńskim. Zbudowano też przystań żeglarską obok Portu Handlowego. Nowa marina, zgodnie z pomysłem stepnickiego żeglarza Sławomira Turniaka, została nazwana imieniem kpt. Roberta Hilgendorfa. To sięgnięcie do historii Stepnicy. To właśnie tutaj na wschodnim brzegu Roztoki Odrzańskiej, w osadzie Schiebenhorst (Świbno) w pobliżu Stepnicy urodził się 31 lipca 1852 r. Robert Hilgendorf – jeden z najwybitniejszych kapitanów epoki żaglowców frachtowych.
Od wczesnego dzieciństwa nabrzeże portowe w pobliżu ujścia rzeki Gowienicy i pokład łodzi ojca były dla niego najważniejszymi miejscami na ziemi. Już jako dziecko Robert wypływał ze swym ojcem w pierwsze rejsy po Odrze i Zalewie Szczecińskim i w naturalny sposób uczył się żeglarskiego rzemiosła. W wieku 12 lat mógł obejmować wachtę i samodzielnie sterować. Dojrzewały w nim marzenia o dalekich podróżach.
Mając 15 lat opuścił rodzinne strony, by zdobywając kolejne szczeble żeglarskiej profesji zostać w wieku 29 lat kapitanem u jednego z najbardziej cenionych na świecie hamburskiego armatora Ferdynanda Laeisza. W czasie ponad dwudziestoletniej służby dowodził dziewięcioma żaglowcami tzw. ,,Flying P-Liners”, łącznie z największym w tym czasie na świecie pięciomasztowym barkiem ,,Potosi”. To na tej jednostce kończy zawodową karierę jako jeden z najwybitniejszych kapitanów epoki wielkich żaglowców frachtowych przełomu XIX i XX wieku. Był także jednym ze współtwórców podwalin współczesnej meteorologii, a w latach 1883 - 1898 zebrał i przekazał Obserwatorium Morskiemu w Hamburgu 16.500 obserwacji meteorologicznych.
Obsługując linię wiodącą z Europy do portów Chile do dziś pozostaje absolutnym rekordzistą świata w ilości przejść wokół Przylądka Horn pod żaglami – łącznie 66 razy! Wyczyn ten w środowisku żeglarzy budził i budzi do dziś jak najwyższy szacunek. Mówiono o nim „mądry, dumny i energiczny Kapitan. Człowiek starej daty, otwarty na nowe. Wielki charyzmatyk.” Ze względu na swe niesamowite osiągnięcia i żeglarski kunszt zyskał wśród sobie współczesnych przydomek „Diabeł z Hamburga”.Rodzinne stepnickie strony na zawsze pozostały bliskie jego sercu. Wśród innych ofiarodawców nazwisko Hilgendorf do dziś widoczne jest m.in. na obrzeżu środkowego dzwonu (z 1924 roku), wyeksponowanego przed kościołem Św. Jacka w Stepnicy.
Imieniem słynnego kapitana nazwano:
- pięciomasztowy szkuner gaflowy (1939r.) - „Kapitän Hilgendorf”
- statek baza pilotów (1961) - „Kapitän Hilgendorf”
- ulicę w luksusowej dzielnicy Hamburga – Blankenese - „Hilgendorfweg”
- 80-stopowy jacht (1962) – „Hilgendorf”
- przystań w Stepnicy im. Kpt. Roberta Hilgendorfa (2015)
Żaglowce dowodzone przez kpt. Roberta Hilgendorfa - z ,,Flying P-Liners”:
• ,,Parnas” 1881-1884
• ,,Parsifal” 1884-1886
• ,,Professor” 1887
• ,,Pergamon” 1888
• ,,Palmyra” 1890-1891
• ,,Placilla” 1892-1894
• ,,Pitlochry” 1894
• ,,Potosi” 1895-1901
W trakcie zbierania informacji o kpt. Hilgendorfie fascynacja Sławka Turniaka jego osobą coraz bardziej rosła - tym bardziej, iż ponad dwadzieścia lat Sławek pracował zawodowo na morzu jako oficer, jest czynnym żeglarzem i sam urodził się w Stepnicy. To samo uczucie udzielało się osobom, z którymi Sławek dzielił się wiedzą o „Diable ze Stepnicy". Do dzisiaj każdorazowe przejście wokół Hornu jest odnotowywanym wyczynem. O skali trudności tego przejścia niech świadczą fakty:
- co najmniej 800 żaglowców i statków zatonęło w rejonie Hornu, pociągając za sobą blisko 10.000 marynarskich istnień;
- dowódca HMS „Bounty" kapitan Wilam Bligh ponad 30 dni (od 23 marca do 22 kwietnia 1788 roku) podejmował próby przeprowadzenia jednostki na Pacyfik wokół Przylądka Horn. Fatalna pogoda zmusiła go jednak do rezygnacji z tego zamierzenia oraz skierowania jednostki w kierunku wschodnim, i przejścia na Pacyfik wokół Przylądka Dobrej Nadziei. Być może było to jednym z powodów słynnego buntu marynarzy;
- najdłuższa zakończona powodzeniem próba przejścia Hornu ze wschodu na zachód to 99 dni nieustannych zmagań klipra „Susanna" (hamburskiego armatora Reederei G. J. H. Siemers & Co). Żaglowiec ten długo próbował opłynąć Przylądek Horn zimą 1905 roku, w tym aż 80 dni sztormując przy wiatrach o sile 10 stopni Beauforta i więcej. Wreszcie po 99 dniach udało mu się ominąć ten groźny Przylądek, jak widać zasłużenie nazywanym Przylądkiem Burz.
Dla porównania - średni czas w jakim żaglowce pod dowództwem Kpt. Hilgendorfa opływały Przylądek Horn to 7 dni!!!
Na koniec zaproszenie - w ramach tegorocznych Dni Stepnicy w sobotę 9-tego lipca 2016 r. odbędą się tradycyjnie już V Regaty Stepnica, i w tym samym dniu planowane jest uroczyste nadanie nowej żeglarskiej przystani imienia Kpt. Roberta Hilgendorfa. Serdecznie zapraszamy wszystkich żeglarzy i sympatyków do uczestnictwa w planowanych wydarzeniach. Warto pamiętać o tak znakomitym Kapitanie i zawijać do przystani jego imienia…
Opracowanie: Sławomir Turniak, Piotr Stelmarczyk – Stepnica, Szczecin, 21.05.2016.
Zdjęcia przystani i Tawerny „Panorama”: Wiesław Seidler
